Toen Jean Paul Gaultier Le Mâle in 1995 werd gelanceerd, werd de maker, Francis Kurkdjian, een parfumster. Dat veelbelovende debuut werd gevolgd door een opeenvolging van spraakmakende releases die de 50-jarige tot een van de meest gerespecteerde parfumeurs van zijn generatie hebben gemaakt.
Dit bericht kan affiliate links bevatten, wat betekent dat we een kleine commissie verdienen op aankopen via de links (zonder extra kosten voor u). Dit verandert onze mening niet, maar helpt wel om de site te ondersteunen. Bedankt!
De kans is groot dat je een van zijn geuren hebt gedragen zonder te weten dat hij het heeft gemaakt. Deze geuren omvatten: Elizabeth Arden Green Tea EDT (1999), Lancôme Miracle Homme EDT (2001), Guerlain Rose Barbare EDP (2005), Narciso Rodriguez For Him EDT (2007), Elie Saab Le Parfum EDP (2011), Carven Pour Homme EDT (2014) en Mr Burberry EDT (2016).
In 2009 lanceerde hij zijn eigen parfumbedrijf, Maison Francis Kurkdjian. Met releases als Baccarat Rouge 540, Grand Soir, Oud Satin Mood en Aqua Universalis is het een succesverhaal geworden van de niche-industrie boom.
In dit interview vertelt de parfumeur over zijn creatieve proces, het werken met oud en oud worden.
Wanneer is je liefde voor parfumerie begonnen? Blijkbaar dacht je eraan om balletdanser te worden.
Dat was mijn droom. Het is nog steeds mijn droombaan. Ik ben nu te oud. Maar ballet is geen gekke passie zoals mensen soms spreken over iets doen voor passie.
Mijn werk is erg veeleisend, maar ik haat fanatisme. Wat het doel ook is, het is te veel. Parfum is belangrijk, maar niet tot het punt waarop je fanatiek wordt.
Ik was een tiener toen ik gefascineerd begon te raken door parfums. Niet alleen de geur, ik was verslaafd aan het hele ding – de naam, de fles, het verhaal, de advertentie.
De jaren 80 waren een geweldig tijdperk voor parfum. Als ik mijn team mijn referenties laat zien, ga ik meestal terug naar dat decennium.
Jaren 80 parfums waren erg unapologetic en groot.
Ja, om een geur succesvol te laten zijn, moet hij groot zijn. Ik herinner me Fahrenheit, Kouros, Giorgio, Poison…
Je internationale debuut was met Jean Paul Gaultier Le Mâle. Voelde je enige druk om het enorme succes te herhalen?
Ja, het was mijn eerste parfum. Het veranderde de manier waarop mannen parfum gebruiken en het bracht iets anders naar de parfumindustrie.
Maar ik kijk niet achterom. Ik zet mijn prijzen niet op mijn schoorsteen. Elke keer als ik een geur creëer, probeer ik iets nieuws te brengen. Soms lukt het, soms niet. Het hangt ook af van het merk waarvoor je werkt.
Gefeliciteerd met Maison Francis Kurkdjian die zijn 10Þ jaar in bedrijf dit jaar. Er is geen twijfel over je creatieve flair. Zou je jezelf een goede zakenman noemen?
Bedankt. Ik heb een geweldige zakenpartner [Marc Chaya] die echt weet hoe hij voor het merk moet zorgen.
Ik ben een goede zakenman, maar van ver weg. Ik voelde dat het voor mij het juiste moment was om mijn merk te lanceren. Maar het gaat meer om creatief / zakelijk. Ik ben geen goede zakenman voor het runnen van een bedrijf.
Marc geeft me advies en deelt zijn creatieve visie met mij. Het bedrijf is dankzij hem veruit succesvol geweest. Ik creëer geuren, maar hij geeft ze resonantie met het team in Parijs. We hebben nu 60 mensen in het kantoor in Parijs. Elke twee jaar verdubbelen we de omvang van het bedrijf.
Dat zijn veel mensen om je zorgen over te maken.
Nee, ik maak me geen zorgen meer. Toen we een meerderheidsbelang verkochten aan LVMH [the French luxury goods giant, in 2017], ik voelde me vrijer, wat interessant is. Ik had niet verwacht dat ik me zo zou voelen. Als mij iets overkomt, behoort het bedrijf tot een bedrijf dat in staat is om na te streven wat ik ben begonnen.
Het is niet dat ik niet om het merk geef, maar ik geef meer om de mensen, want het zijn 60 gezinnen in Frankrijk. In de VS gaat het om 150 mensen. Het is een verantwoordelijkheid. Als ik morgen wil stoppen, bijvoorbeeld, kan ik dat doen en kunnen mensen voor het merk zorgen. Dus ik ben heel gelukkig op dit moment.
Je wordt door veel mensen bewonderd om je oude geuren, hoewel je eigenlijk ook veel andere soorten geuren creëert. Hoe pak je het aan?
Oud was voor mij eigenlijk een alternatief voor het gebruik van de dierlijke noten die in de parfumerie steeds meer verboden zijn.
Ik vroeg me toen af: moet ik oud gebruiken zoals ze dat in het Midden-Oosten doen, of moet ik het doen zoals ik denk dat ik het moet doen? Oud komt uit India en het is erg populair in het Midden-Oosten, maar ik zou oud moeten gebruiken zoals ik patchouli uit Maleisië gebruik in Europees parfum.
Wat is een Europees parfum? Wat is een Frans parfum? Dus ging ik terug naar de geschiedenis, omdat ik ervan hou. De glasblazers in Versailles waren Venetianen, het geurende leer kwam uit Italië of Spanje en de veters uit Noord-Europa.
Wat ik leuk vind aan Frankrijk is het vermogen om mensen te integreren vanwege het idee van schoonheid en esthetiek en balans. Ik probeer trouw te blijven aan dat idee van Frankrijk, want toen mijn grootouders hierheen emigreerden vanuit Armenië. [they fled the genocide], het was aan het land van de vrijheid. Dat was in 1922.
Je jongleert je maison ook met je werk voor andere merken zoals Elie Saab, Burberry en Kenzo. Hoe pak je ze aan?
Het is een andere mindset. De beste vergelijking die ik je kan geven is als je een acteur bent en je speelt in een film met een regisseur op een set die niet van jou is. Of als acteur regisseer je een film.
Als ik voor iemand anders werk, moet je eerst een script lezen, wat een korte opdracht is, en je zoekt naar wat met je kan resoneren. Je krijgt het meeste werk. Ik bedoel, je krijgt het materiaal, het landschap is voor jou ontworpen.
Terwijl ik voor mijn merk de bron van de inspiratie ben, en daar vervolgens met mijn team omheen bouw. Het is erg egocentrisch. Ik ben altijd bang geweest voor dat egocentrisme, omdat ik de schade zie die het toebrengt aan de creatieve gemeenschap. Ik werd bang toen ik voor sommige mensen ging werken en ik de egomanie en gekte zag. Je wilt niet echt een van die monsters worden.
Vertel ons over je creatieve proces.
Over een half jaar lanceren we een nieuwe geur. Pas nu ben ik blij om het te ruiken. Dat is mijn proces. Ik werk eraan. Ik ruik het. Ik draag het. Ik ben niet blij. Ik herformuleer de formule, want op een gegeven moment moeten we hem lanceren. Ik neem nog twee tot drie weken, dan ben ik best blij met wat ik heb gemaakt. Nu ruikt het lekker, maar ik weet dat het over een paar weken niet meer lekker ruikt.
Kom je in een fase waarin je het moet loslaten, anders blijf je dingen veranderen?
Ja, het is niet als een schilderij. Ik kan niet zijn zoals Leonardo da Vinci die mijn schilderij de hele tijd verandert. Soms is het een formule. Je moet het bevriezen.
Een schilder is nooit gelukkig en hij is op zoek naar het ideaal. Het ideaal in parfum bestaat, maar zodra je de formule bevriest en het beschikbaar is voor het publiek, kun je het niet veranderen, tenzij je het moet herformuleren [due to safety regulations].
Voor welk parfum wil je het meest herinnerd worden?
Nog niet. Ik hoop dat ik nog een paar jaar heb. Ik geef mezelf 10 jaar.
Ik schrok toen ik Nureyev zag dansen in een van zijn laatste optredens. Ik voelde me verdrietig, ook al had ik veel respect voor wat hij had bereikt. Het is als een zanger en ze blijven hun oude normen zingen.
Ik wil niet een van die artiesten worden, ook al beschouw ik mezelf niet als een kunstenaar, die geweldig waren en totaal niet in staat waren om te stoppen. Dat heeft iets triests en zwaars en hartverscheurends. Ik wil geen parfumeur zijn zonder iets te zeggen.
Ik denk dat ik voor mij de definitie van oud worden heb gevonden. Het is wanneer je denkt dat het eerder beter was, wanneer je begint te zeggen dat het gisteren beter was. Ik wil er zeker van zijn dat ik me niet overgeef aan dat soort nostalgie.
Hoe blijf je geïnspireerd?
Je moet eraan werken. Je moet verbonden blijven met je tijd.
Ik probeer de metro en de bus te nemen in Parijs. Ik weet dat ik deel uitmaak van de vijf procent van de wereldbevolking die veel geluk heeft. Ik kan naar de supermarkt gaan en met de caissière kletsen over het leven. Ik heb die vrijheid van interactie. Sommige mensen hebben dat niet, omdat ze te beroemd zijn.
Wat vind jij van de opkomst van nichemerken?
Het is alsof je teruggaat naar de basis, de wortels. Het was comfortabel voor parfumeurs om te vertrouwen op grote couturemerken om hun bekendheid en ambacht te behouden. Naarmate parfum werd gedemocratiseerd, kwamen parfumeurs niet op voor normen en kwaliteit.
Als je parfumeur bent voor grote merken, verdien je veel geld, heb je een grote auto, een assistent, word je in een grote cocon gehouden. Maar als je niet oppast, kunnen dingen instorten, en dit is wat er gebeurde.
We hebben opkomende nichemerken omdat de grote merken de kwaliteit niet meer leveren. Het is verborgen vanwege te veel marketing en irrelevante concepten.